بد دادن
نوشته کریم پوپل
بدیکی از عنعنات ناپسند مردم افغانستان بوده که درنقاط مختلف کشور داری اشکال گوناگون میباشند بد معمولا توسط شورا، جرگه و نشست موی سفیدان محل یا دهات تطبیق میگردد. بد زمانی بوقع می پیوندد که یک مرد افغان مردی را از فامیل افغان دیگر به قتل رسانیده باشد ویا کدام جرم بزرگ دیگر را کرده باشد. بدین منظور غرض جلوگیری از قتلهای دیگردختران فامیل خودرا به عقد نکاح فامیل مقتول در میاورند. این عنعنه پس از جلسه و فیصله موی سفیدان محل درمعرض اجرا قرار میگیرد پروسه بد دادن طوریست که در اغاز موی سفیدان فامیل قاتل با یک یا چند راّس گوسفندو یک مقداراز پول به خانه مقتول میروند.و ازانها پوزش خواسته تقاضا جرگه را می نمایند. عمل بد دادن پس از شفاعت و پوزش زیادی از موی سفیدان مورد تطبیق قرار میگیرد.در دهستانها آنهای که جرگه نمی نمایند به معنی ادامه خون ریزی است .این دشمنی ها بعضا به جنگهای قومی چندین ساله تبدیل گردیده است.مانند قوم زدران جاجی ومنگل که دشمنی این دو قوم تا هنوز ادامه دارد.درشهرها و ولسوالی ها بد بخاطر تقلیل معیاد جرم و جلوگیری از قتل دیگر درمعرض اجرا قرار میگیرد زیرا درین مناطق حاکمیت دولت وجود میداشته باشد.عده زیادی بد را یکی از میراث کهن، عدم نا رسائی جامعه و یک پدیده ناروا وخلاف کرامت انسانی می پندارند.
بعضی ها هم بد را افتخارات سنن می پندارند دخترکه به بد داده میشود الی اخیر عمر در زیر فشار ظلم تعنه اذیت ازار و مشکلات گوناگون غیر قابل تحمل قرار میداشته باشند. بعضاً قربانی این پدیده ننگین دختران خورد سال میباشند که از آغوش مادرش جبراً جدا میشوند. بعضی از خوش شانسان اینگونه دختران یا بزودی می میرند یا از خانه فرار کرده به دیار نامعلوم میروند.
بعضی ها هم بد را افتخارات سنن می پندارند دخترکه به بد داده میشود الی اخیر عمر در زیر فشار ظلم تعنه اذیت ازار و مشکلات گوناگون غیر قابل تحمل قرار میداشته باشند. بعضاً قربانی این پدیده ننگین دختران خورد سال میباشند که از آغوش مادرش جبراً جدا میشوند. بعضی از خوش شانسان اینگونه دختران یا بزودی می میرند یا از خانه فرار کرده به دیار نامعلوم میروند.
